نقد و بررسی تخصصی ایرفون FiiO EX1

درباره‌ی من:
همیشه به کیفیت صدا و تصویر اهمیت می‌دادم، اما هیچ‌وقت هدفون حرفه‌ای نداشتم. تا این‌که پاییز گذشته با خرید FiiO EX1 + FiiO E10K رسما وارد دنیای audiophile شدم. مدتی بعد از یکی از دوستانم یک PreSonus HD7 هدیه گرفتم و سپس برای قدم بعد iFi Nano iDSD و Beyerdynamic T 90 را خریداری نمودم. در حال حاضر از iFi Nano iDSD و لپ‌تاپ و فرمت‌های lossless برای شنیدن موسیقی استفاده می‌کنم. به سبک‌های کلاسیک، متال و پراگرسیو راک گوش می‌دهم و به صدای ضربه روی بیس درام، cymbal، دابل‌بیس و سولوهای گیتار الکتریک و ویولن علاقه فراوان دارم. بیس زیاد را نمی‌پسندم و بیشتر به تربل و صدای روشن علاقه دارم.
این اولین ریویوی من در مورد یک هدفون است و باعث شد که این هدفون دوست داشتنی را برای باری دیگر کشف کنم. امیدوارم از خواندن آن لذت ببرید، همان‌طور که من از نوشتن آن لذت بردم.

درباره‌ی FiiO EX1:

FiiO EX1 بر پایه‌ی ایرفون محبوب و موفق DUNU TITAN1 و با همکاری دو شرکت FiiO و DUNU Topsound طراحی و ساخته شده است و اولین ایرفون ساخت FiiO به شمار می‌رود که عملاً rebrand و نسخه‌ای ارزان‌تر (به دلیل تغییرات در بسته‌بندی) از TITAN1 است. در ساخت درایورهای آن، از دیافراگمی با جنس تیتانیوم بهره برده شده است که سرعت هدایت صدای بالایی دارد و در بدنه‌ی آن نیز duralumin (آلیاژی از آلومینیوم، مس، منگنز و منیزیم) و فولاد ضد زنگ به کار گرفته شده است. در ماه‌های گذشته، نسل دوم FiiO EX1 وارد بازار ایران شده است که باعث افت قیمت نسل اول شده است. از تفاوت‌های آن با نسل اول می‌توان به داشتن کنترل و میکروفون و جنس و نوع سیم متفاوت اشاره کرد.

ایرفون Fiio EX1

طراحی، لوازم درون جعبه، فیت و ایزولیشن:
بدنه‌ی FiiO EX1 از فلز ساخته شده است و بر روی آن ۱۱ عدد منفذ (vent) وجود دارد که طراحی نیمه‌باز EX1 را سبب می‌شوند و به گسترش سانداستیج کمک می‌کنند. علاوه بر آن یک عدد bass vent در پشت و زیر محل ورود سیم به بدنه ایرفون قرار دارد. طراحی EX1 شیک و مینیمالیستی است و ایرفون راست و چپ، به ترتیب با حلقه‌هایی به رنگ‌های قرمز و آبی از یکدیگر متمایز شده‌اند. در بالای بخشی که سیم هدفون دوشاخه می‌شود (Y-split)، یک عدد chin-slider وجود دارد که می‌توانید با آن محل دوشاخه شدن سیم را تا زیر چانه بالا بیاورید. برای جمع کردن سیم هدفون و رهایی از پیچ و تاب خوردن آن، هنگامی که از هدفون استفاده نمی‌کنید نیز یک بست لاستیکی دور سیم تعبیه شده که بسیار کاربردیست. کانکتور به صورت L شکل طراحی شده و طول سیم هدفون نیز ۱٫۲ متر است و ضخیم و مقاوم به نظر می‌رسد.

لوازم همراه Fiio EX1

درون بسته‌بندی، یک جعبه کوچک برای حمل و نگهداری هدفون، ۹ ایرتیپ سیلیکونی با سایزها و رنگ‌بندی‌های مختلف (که از نظر جنس صدا اندکی با یکدیگر تفاوت دارند و در ادامه به آن خواهم پرداخت) و یک عدد گیره‌ی لباس قرار دارد.
میزان microphonics ناشی از برخورد سیم هدفون با لباس متوسط است و می‌توان به کمک chin-slider و گیره‌ی لباس آن را کاهش داد. نحوه‌ی قرارگیری FiiO EX1 در گوش به صورت half in-ear است و فیت و راحتی آن در گوش به حدی خوب است که من شب‌ها با آن می‌خوابم (!). اما لبه‌های ایرفون کمی تیز است و ممکن است برخی را اذیت کند. ایزولیشن به خاطر طراحی نیمه باز و منافذ موجود در بدنه در بهترین حالت متوسط است. اما معمولاً در اوج آهنگ‌ها صدای بیرون را نمی‌شنوید و در صورتی که به موسیقی پرسروصدا گوش می‌دهید، مشکلی از بابت ایزولیشن در مکان‌های عمومی وجود نخواهد داشت. اگرچه در کتاب‌خانه افراد کنار دستتان می‌توانند صدای موسیقی شما را بشنوند.

ایرفون Fiio EX1

بررسی صدا:
اولین لغتی که در توصیف صدای FiiO EX1 به ذهن می‌رسد، “fun” است. گوش دادن به موسیقی با EX1 تجربه لذت‌بخش و جذابیست. تا حدی که گاهی آن را به بیرداینامیک T90 ترجیح می‌دهم. صدای فیو EX1 گرم و در عین حال روشن، پرانرژی، airy و با جزییات است.
بیس قوی، محسوس، و به دلیل استفاده از درایورهای با دیافراگم تیتانیومی، سریع و پانچی است و به هیچ عنوان مزاحم فرکانس‌های میانی نمی‌شود؛ اگرچه در برخی موارد باعث می‌شود صدا دارک به نظر بیاید. اما اشتباه نکنید! این ایرفون به هیچ وجه bass-heavy نیست. در موسیقی کلاسیک که بیس زیادی نداریم، صدا شفاف و روشن است و بیس به زیبایی به سایر اصوات اضافه می‌شود. همچنین بیس به پختگی و airy بودن upper midrange کمک می‌کند. در کل بیس EX1 از نقاط قوت آن به شمار می‌رود.
میدرنج EX1 به اندازه بیس و تربل خودنمایی نمی‌کند؛ اما recessed به نظر نمی‌رسد و با جزییات است. وکال‌ها از بدنه، عمق، شفافیت و احساس خوبی برخوردار هستند؛ ولی به دلیل تاکید بر تربل، بسته به نوع مسترینگ آهنگ، ممکن است صامت‌های “س”، “ت” و”ش” برای برخی تا حدودی تیز و sibilant باشند. تاکید مختصری بر upper midrange وجود دارد که باعث می‌شود صدای ضربات بر بیس درام و پرکاشن و همچنین دابل‌بیس‌ها برجسته و پرانرژی به نظر برسند (و من هم که عاشق این صداها هستم!). در کل میدرنج EX1 عملکرد بی‌نقصی از خود نشان می‌دهد.
اما جادوی واقعی EX1 در تربل آن نهفته است. درایورهایی با دیافراگم تیتانیوم، تربلی با جزییات، airy و سریع و درخشان همچون جرقه‌های آتش ایجاد می‌کنند. در صورتی که با EX1 به متال یا راک گوش بدهید احساس خواهید کرد cymbalها همانند جرقه‌هایی در اطرافتان به پرواز در می‌آیند. با این حال cymbalها کمی مینیاتوری به نظر می‌رسند. تاکید بر تربل باعث می‌شود جزییات ظریف آهنگ به خوبی به نمایش دربیایند. در صورتی که آهنگ تربل زیادی داشته‌ باشد (مثلاً در موسیقی سنتی سنتور و کمانچه) و بیس چندانی وجود نداشته باشد، ممکن است صدا برای برخی افراد sibilant به نظر برسد. اما اغلب این‌گونه نیست و صدایی روشن، با جزییات و بدون sibilance خواهید داشت.
با توجه به توصیفات بالا، صدای FiiO EX1 تا حدودی U شکل است.
سانداستیج به دلیل منافذ موجود بر بدنه ایرفون و طراحی نیمه باز، و با توجه به ایرفون بودن، وسیع است و از عرض، عمق و ارتفاع نسبتاً مناسبی برخوردار است. Imaging و تفکیک صدا دقیق است و جایگاه سازها به راحتی قابل تشخیص است و فاصله کافی میان آن‌ها قرار دارد. در کل، حالت سه بعدی رضایت بخشی –علی رغم ابعاد کوچک هدفون- وجود دارد.
به نظر من ایرتیپ‌های قرمز-خاکستری شخصیت صدایی EX1 را به بهترین شکل نشان می‌دهند. این ایرتیپ‌ها شفاف‌ترین صدا را دارند و بیس کمتری را نسبت به دو ایرتیپ دیگر دارا هستند. Cymbalها با درخشش کمی بیشتری ظاهر می‌شوند. همچنین تاکید بیشتری بر upper midrange وجود دارد. ایرتیپ‌های مشکی و مشکی-آبی به ترتیب بیس بیشتری دارند و نیز با تاکید کمتری بر upper midrange همراه هستند. همانطور که قبلاً گفتم، FiiO EX1 می‌تواند برای برخی افراد sibilant به نظر برسد. ایرتیپ‌های مشکی-آبی کمترین احتمال را برای sibilance دارند و پس از آن به ترتیب ایرتیپ‌های مشکی و قرمز-خاکستری قرار می‌گیرند.
EX1 ایرفونی با حساسیت بالا (۱۰۲ dB/mW) و از طرفی با صدایی شفاف و روشن است و در نتیجه صدای هیس پس‌زمینه را به وضوح آشکار می‌سازد. علاوه بر آن صدای نویز آمپلی‌فایر و شارژر لپ‌تاپ و گوشی نیز در صورتی که آهنگی در حال پخش نباشد قابل شنیدن است. به عنوان مثال صدای نویز آمپلی‌فایر FiiO E10K در محیط ساکت قابل شنیدن بود.
در ترکیب EX1 با E10K، صدا کمی بیش از حد گرم بود و سازها در شلوغی گم می شدند و تفکیک به خوبی صورت نمی‌گرفت. در مقابل، در ترکیب با iFi Nano iDSD صدا بازتر، شفاف‌تر و با تفکیک بهتر و sibilance کمتر بود که البته این sibilance کمتر، تا حدودی به دلیل سافت بودن تربل iFi است. در کل شخصاً ترکیب FiiO EX1 + E10K را مناسب نمی‌دانم.

ایرفون Fiio EX1

نتیجه‌گیری:
FiiO EX1 ایرفونی با صدایی U شکل و تاکید مختصر بر بیس و تربل است. Bass response عالی، میدرنج بی نقص و تربل درخشان و جادویی، صدای airy، جزییات و تفکیک خوب، سانداستیج وسیع، همه و همه تجربه‌ای لذت‌بخش را خلق می‌کنند. از طرفی فیت عالی و راحتی بالای EX1 آن را برای استفاده‌های طولانی‌مدت مناسب می‌سازد. تنوع ایرتیپ‌ها نیز در رسیدن به بهترین تجربه ممکن موثر است. تنها ایرادات این هدفون، ایزولیشن متوسط و در برخی موارد استعداد sibilance است که البته به سادگی با استفاده از ایرتیپ‌های مشکی-آبی و همچنین equalizer قابل حل است.
در پایان، در صورتی که با روشن بودن EX1 مشکلی ندارید و یا خواهان بیس بسیار زیاد نیستید، استفاده از آن را برای تمامی سبک‌ها پیشنهاد می‌کنم. اما اگر به دنبال صدایی laid-back و آرام و relaxed هستید احتمالا انرژی FiiO EX1 برای شما کمی زیاد باشد.