آغاز راه
شرکت آمریکایی بوز (Bose)، در سال ۱۹۶۴، در شهر فرامینگام ایالت ماساچوست، توسط یک مهندس ۳۵ ساله به نام عمار گوپال بوز (Amar Gopal Bose) بنیانگذاری شد.
عمار بوز، در سال ۱۹۲۹، از پدری هندی و مادری آمریکایی در شهر فیلادلفیا به دنیا آمد و از همان کودکی به تعمیر تجهیزات الکترونیکی، بهخصوص رادیو علاقهمند شد و در نوجوانی، از این راه، به کسب درآمد پرداخت.
در اواخر دههی ۱۹۴۰، او به دانشگاه MIT رفت و در حین تحصیل، چندین اختراع را به نام خود ثبت کرد؛ اما حق امتیاز آنها را به هیچ شرکتی واگذار نکرد. دلیل آن هم روشن بود؛ عمار میخواست آنها را برای خودش نگه دارد و از آنها، در ساختههای خودش بهره بگیرد. اما هنوز پول لازم برای راهاندازی یک شرکت را نداشت؛ در نتیجه، مدتی پس از آنکه با مدرک لیسانس مهندسی الکترونیک از دانشگاه فارغالتحصیل شد، بهعنوان استادیار دانشگاه MIT شروع به کار کرد و همزمان، طراحها و ایدههای بدیع و جذابش را بسط و گسترش داد.
کمی بعد، در اواسط دههی ۵۰ میلادی، بوز بهعنوان جایزهی دریافت مدرک دکترا، با وسواس زیاد، یک سیستم صوتی خانگی رده-بالا برای خود خریداری کرد؛ اما بههیچوجه از صدای آن راضی نبود. به نظر او، نهفقط سیستم صوتی او، بلکه تمام اسپیکرهای های-اند موجود در بازار، توان بازنمایی واقعگرایانهی اجرای زنده را نداشتند. این امر موجب شد او بهطور جدی مطالعه بر صوتشناسی، سایکوآکوستیک و تکنولوژی ساخت اسپیکر را آغاز کند. رفتهرفته، او موفق شد یک اسپیکر استریو بسازد؛ اما هنوز سرمایهی کافی برای تولید انبوه آن را در اختیار نداشت.
سرانجام در سال ۱۹۶۴، برخی از دوستان و همکاران او، این سرمایه را در اختیار او قرار دادند و او توانست شرکت خود را به راه بیندازد و چند کارمند استخدام کند.
نخستین محصول کمپانی کوچک Bose، اسپیکر ۲۲۰۱ بود. این بلندگو که از ۲۲ درایور تشکیل شده بود، کیفیت صدای خوبی داشت و نظر مساعد بسیاری از شنوندگان را جلب کرد، اما فروش بسیار پایینی داشت. این امر موجب شد در همان ابتدای امر و تنها پس از گذشت ۲-۳ سال از شروع کار، کمپانی با یک بحران مواجه شود. دکتر بوز یکی دو هفته کار را تعطیل کرد و جنبههای مختلف مسئله را بررسی کرد.
پس از دو هفته، با طرح یک اسپیکر جدید به شرکت بازگشت. اسپیکری به نام ۹۰۱ که در ژانویه ۱۹۶۸ به بازار عرضه شد. ۹۰۱ نهتنها از لحاظ طراحی و سازگاری با محیطهای داخلی خانههای آن روزگار، بلکه از لحاظ کیفیت صدا نیز محصولی کمنقص بود. نتیجه، افزایش غیر قابل باور فروش و شهرت بوز بود. در عرض مدت زمانی کوتاه، سروکلهی محصولات Bose در سراسر جهان پیدا شد و این برند به یک برند بینالمللی بدل شد. تولید ۹۰۱ تا سال ۲۰۱۷ ادامه داشت و از لحاظ مدت زمان تولید، جزو رکوردداران محسوب میشود.
دههی هفتاد تا آغاز هزارهی سوم
در دههی هفتاد و با موفقیت تجاری ۹۰۱، نخستین اقدام بوز، افزایش نفوذ در بازارهای خارجی بود. امری که با یک نمایندگی فروش در آلمان آغاز شد و در سالهای بعدی، در سایر نقاط جهان پی گرفته شد.
قدم بعدی، ایجاد یک خط تولید جدید برای تجهیزات صوتی حرفهای به نام Bose Professional بود. مدتی بود که دکتر بوز شاهد استفادهی موزیسینها از اسپیکر ۹۰۱ بود. آنها این اسپیکر را بهعنوان مانیتور و روی استیج استفاده میکردند و از نتیجه نیز راضی بودند. پس بوز به فکر تولید اسپیکرهای حرفهای افتاد و نخستین حاصل این ایده، مدل Bose 800 بود که در سال ۱۹۷۲ به بازار آمد و از هشت درایور ۴٫۵ اینچی و یک اکولایزر بهرهمند بود.
موفقیت بعدی کمپانی در این دهه، سه سال بعد، در سال ۱۹۷۸ به دست آمد. اینبار، بوز و مهندسان همکارش تصمیم گرفتند درایورها و تکنولوژیهای انحصاری خود را در یک اسپیکر بوکشلف و کوچک به کار گیرند؛ نتیجه، Bose 301 بود که برای سالها، لقب پرفروشترین اسپیکر جهان را به خود اختصاص داد.
اما سرانجام به روزی میرسیم که شاید یکی از مهمترین روزها در تاریخ هدفون و تاریخ بوز باشد؛ روزی در سال ۱۹۷۸ که طی آن، عمار بوز در حال سفر با هواپیما بود. تا آن زمان، وجود هدفون در هواپیما چندان رایج نبود و این نخستین باری بود که بوز یک هدفون در هواپیما میدید. او که از صدای داخل کابین کلافه شده بود، تصمیم گرفت از آن هدفون استفاده کند؛ اما بهمحض اینکه آن را روی گوش گذاشت، متوجه شد صدای هواپیما به حدی بلند است که نمیتواند چیزی بشنود. جرقهای در ذهن او زده شد؛ کاغذ و قلمش را از جیب بیرون آورد و تا زمانی که به مقصد رسید، طرح اولیه برای ساخت یک هدفون نویز کنسلینگ را به پایان رساند.
اما بهتر است ابتدا مشخص کنیم که تکنولوژی نویز کنسلیشن یا حذف نویز چیست؟ این فناوری که سروکلهی آن از دههی پنجاه میلادی در محیطهای علمی و نظامی پیدا شد، تلاشی است برای کاهش آمیختگی صدای محیط و صدای هدفون. این فناوری، به این نحو عمل میکند که درون هدفون، میکروفونهای مینیاتوری وجود دارد که نویز و صداهای محیط (مانند صدای ترافیک، عملیات ساختمانی و …) را دریافت میکند و سپس به بخش دیگری در ماژول نویز کنسلیشن میفرستد. این بخش، یک موج تولید میکند که ۱۸۰ درجه با صدای دریافتی تفاوت فاز دارد و در نتیجه، بخش بسیار زیادی از صداهای مزاحم را از میان میبرد تا کاربر بتواند در محیطهای شلوغ و پر سروصدا مانند قطار، هواپیما، خیابان و …، صدای موسیقی را به شکلی شفاف و واضح بشنود.
با وجود تواناییهای بوز و امکانات گستردهای که در اختیار داشت، عملی کردن این طرح، بیش از ده سال طول کشید و حدود ۵۰ میلیون دلار هزینه در پی داشت. در این مسیر، بسیاری از افراد، حتی برخی از کارکنان کمپانی، ایدهی بوز برای حذف صدا از طریق صدا را اتلاف وقت میدانستند.
اما بالاخره، او و همکارانش موفق شدند که در سال ۱۹۸۶، دو نمونهی اولیه از هدستهای نویز کنسلینگ را تولید کنند. این دو هدست، برای دو خلبان به نامهای جینا ییگر و دیک روتان طراحی شد که طی یک سفر بیوقفه، دور زمین را با هواپیما طی کردند و یک رکورد جهانی را به نام خود ثبت نمودند.
هر چند گفتنیست که در همان سالها، سنهایزر نیز در حال کار بر روی هدستهای نویز کنسلینگ بود و در سال ۱۹۸۸، برای نیروی هوایی آلمان، هدستهایی ساخت که از این تکنولوژی بهرهمند بودند.
مدتی بعد، در سال ۱۹۸۹، ساخت نخستین هدست نویز کنسلینگ بوز برای مصارف تجاری به پایان رسید. این هدست که Bose Series 1 نام گرفت و برای خلبانها طراحی شده بود، در پروازهای شرکت American Airlines به کار گرفته شد و بازخورد استثنایی را به همراه آورد. با اینکه همچنان، تکنولوژی نویز کنسلیشن در دسترس کاربران عمومی قرار نداشت، اما همان هدستهای خلبانی نیز به بوز کمک کردند که جایگاه خود را یک پله ارتقا دهد.
نه سال بعد، مدل Headset X به بازار عرضه شد و هدستهای خلبانی نویز کنسلینگ را یک گام به پیش برد. این هدست، از بدنهای کوچکتر و سبکتر و راحتی بهتر بهرهمند بود و موجب شد که مجلهی Professional Pilot، برای نه سال متوالی، بوز را بهعنوان برترین تولیدکنندهی هدستهای خلبانی جهان انتخاب کند.
از دیگر دستاوردهای مهم Bose در این سه دهه، میتوان به ورود به بازار سیستمهای صوتی خودرو و همکاری با کمپانیهای خودروسازی کادیلاک، بیوک و الدزمبیل، حضور در المپیک زمستانی کلگری، افتتاح نخستین فروشگاه داخلی و خارجی و عرضهی دو سیستم صوتی محبوب Acoustic Wave و Bose Wave اشاره کرد.
سال ۲۰۰۰ تا امروز
بوز، هزارهی سوم را با یک محصول بسیار مهم آغاز کرد: هدفون نویز کنسلینگ QuietComfort.
QuietComfort یا QC1، نخستین هدفون تجاری تاریخ محسوب میشد که به تکنولوژی نویز کنسلیشن مجهز بود و حاصل بیش از دو دهه کار مداوم عمار بوز و همکارانش بود. این هدفون، با وجود قیمت ۳۰۰ دلاریاش که بههیچوجه رقم پایینی محسوب نمیشد، موفقیت حیرتآوری برای کمپانی به ارمغان آورد.
دو سال بعد، دومین هدفون بوز به بازار آمد؛ یک مدل روی گوش به نام Bose Around-Ear یا TriPort که از نویز کنسلیشن بهرهمند نبود.
در سال ۲۰۰۶، نخستین ایرفون کمپانی، یعنی Bose In-Ear (یا IE) و نخستین مدل روی گوش نویز کنسلینگ آن، یعنی Bose On-Ear نیز عرضه شد و تنوع هدفونهای شرکت را گسترش داد.
تا پایان دههی اول هزارهی سوم، بوز تولیدات مهم دیگری همچون هدفون QuietComfort 15، نسل دوم و سوم Bose In-Ear، اسپیکر/داک SoundDock و … را نیز روانهی بازار کرد.
از اوایل دههی ۲۰۱۰، Bose شروع به بهرهگیری از تکنولوژی بلوتوث کرد و یکی از نخستین نمونههای این رویکرد، اسپیکر پرتابل SoundLink بود.
یکی-دو سال بعد، در دوازدهم ژوئیه ۲۰۱۳، عمار بوز در ۸۳ سالگی درگذشت. مردی که هم در لیست برترین نوآوران دنیا و هم در لیست ثروتمندترین مردان جهان جای داشت و یکی از مهمترین افراد فعال در حوزهی تجهیزات صوتی محسوب میشد. او پیش از مرگ، بخش زیادی از سهام شرکت را به MIT (مؤسسه فناوری ماساچوست) بخشیده بود.
اما همانطور که باب مارسکا (Bob Maresca)، مدیر وقت کمپانی گفت، این امر تأثیری بر عملکرد و رویکرد Bose نگذاشت و آنها، همچنان راه عمار بوز را ادامه دادند.
یک ماه پس از مرگ دکتر بوز، نخستین ایرفون نویز کنسلینگ شرکت، یعنی QuietComfort 20 روانهی بازار شد. این ایرفون، بیش از هر محصول دیگری در تاریخ کمپانی از دستاوردهای انحصاری بهرهمند بود و با موفقیت تجاری بسیار خوبی نیز روبرو شد.
در دو-سه سال بعد، محصولات جذاب و مهم دیگری چون اسپیکر بلوتوث SoundLink Mini و سیستم صوتی وای-فای SoundTouch تولید شد و بوز، وظیفهی تأمین هدستها و هدفونهای NFL (لیگ حرفهای فوتبال آمریکایی) را عهدهدار شد.
سرانجام به معرفی مشهورترین محصول Bose، در نزد هدفوندوستان میرسیم؛ در سال ۲۰۱۶، نخستین هدفون نویز کنسلینگ وایرلس این شرکت، یعنی QuietComfort 35 Wireless به بازار عرضه شد و به یکی از پرفروشترین هدفونهای جهان و پرفروشترین محصول تاریخ بوز بدل شد. QC35، در زمینهی نویز کنسلیشن، تقریباً از هر رقیب دیگری برتر بود و همین امر، سیلی از تحسینهای بینالمللی را در پی داشت.
یک سال بعد، نسل دوم این هدفون، با نام QuietComfort 35 Wireless II ارائه شد که تغییر چندانی جز اضافه شدن دستیار صوتی گوگل اسیستنت نکرده بود.
امروز، کمپانی بوز با بیش از ۸۰۰۰ کارمند، ۴ میلیارد دلار گردش مالی سالانه و صدها فروشگاه فیزیکی در سراسر جهان، یکی از بزرگترین نامهای فعال در عرصهی تولید هدفون، اسپیکر، سیستمهای صوتی خودرو و … است. این شرکت، در سال ۲۰۱۸، پس از اپل (با احتساب بیتس)، سونی و پاناسونیک، بیشترین سهم از بازار هدفون را به خود اختصاص داده است (طبق آمار MIDiA Research) و احتمالاً، در سالهای آینده، سهم خود را از این نیز بیشتر خواهد کرد.