تاریخچه‌ی برند: AKG

ای‌کی‌جی (AKG)، در طول تاریخچه‌ی ۷۱ ساله‌اش، همواره یکی از نام‌های پیشرو در عرصه‌ی تجهیزات صوتی، به‌خصوص میکروفون و هدفون محسوب می‌شده است و در میان هدفون‌دوستان، از جایگاهی تثبیت‌شده برخوردار است. جایگاهی که در برخی از برهه‌های زمانی متزلزل شده است و در برخی از برهه‌ها نیز تقویت شده است.
داستان کمپانی اتریشی AKG Acoustics (مخفف Akustische und Kino-Geräte Gesellschaft)، از سال ۱۹۴۵ در وین جنگ‌زده و نیمه‌ویران آغاز شد. زمانی که مهندس فیزیک‌دان جوان، دکتر رودلف گوریکه (Rudolf Görike)، دوست قدیمی خود یعنی ارنست پلس (Ernest Pless) تاجر را در خیابان‌های وین ملاقات کرد. در حین این ملاقات، جرقه‌ی اولیه‌ی تاسیس یک کسب‌وکار جدید زده شد: تامین تجهیزات سینمایی. آنها می‌پنداشتند که در وین افسرده‌ی پس از جنگ، مردم بیش از هر چیز به سرگرمی نیاز دارند و چه سرگرمی بهتر از سینما. و از آنجا که جنگ آسیب شدیدی به سالن‌های سینما وارد کرده بود، اکنون آنها می‌توانستند با ورود به این بازار، کسب‌وکاری پر رونق داشته باشند. از این رو، آنها دست به کار شدند و در قدم نخست تجهیزات سینمایی یک کارخانه‌ی تعطیل‌شده در مجارستان را خریداری کردند. گوریکه با دانش مهندسی‌اش مشکلات احتمالی این تجهیزات شامل بلندگو، پروژکتور و … را حل می‌کرد و پلس نیز با شم اقتصادی‌اش، آنها را به سینماداران می‌فروخت. امری که البته در سال نخست، به دلیل شرایط حاکم بر اتریش، بیشتر به صورت تهاتر و در بازار سیاه انجام می‌گرفت و آنها در ازای تجهیزات، گوشت، سیگار، کره و … دریافت می‌کردند.

پس از حدود یک سال، در ژوئیه سال ۱۹۴۶، آنها موفق به اخذ مجوز رسمی از مقامات شدند. پنج نفر را استخدام کردند و دفتر و کارخانه‌ی خودشان با نام Akustische und Kino-Geräte Gesellschaft (به معنی تجهیزات سینمایی و آکوستیکی) را تاسیس کردند و گوریکه که افزون بر دانش مهندسی، یک ویولونیست، نقاش و نقشه‌کش ماهر نیز بود، لوگوی شرکت را طراحی کرد.
با آنکه AKG، چند ماه بعد، در سال ۱۹۴۷ به صورت رسمی آغاز به کار کرد، اما از همان سال ۱۹۴۶، گوریکه که پیش‌تر روی ساخت میکروفون کار کرده بود، شروع به ساخت میکروفون‌های سری DYN نمود.
در همان سال نخست کار، آنها طیف گسترده‌ای از تجهیزات نظیر نورسنج، بوق ماشین، آوابر (intercom) و گوشی تلفن را تولید کردند و میکروفون‌های DYN‌ که شرکت توان تولید ۵۰۰ عدد از آنها در سال را داشت نیز با استقبال بسیار خوبی از جانب ایستگاه‌های رادیویی، سینماها، تماشاخانه‌ها و … مواجه شد.

دو سال بعد، در سال ۱۹۴۹، AKG نخستین هدفون خود یعنی مدل K120 DYN را تولید نمود و یکی از ستون‌های اصلی تولیدات خود را بنیان نهاد.

دهه‌ی ۵۰
در دهه‌ی پنجاه میلادی، AKG موفق شد نظر Siemens/WSW را برای همکاری جلب نماید و محصولاتش را در سراسر اتریش به فروش برساند و رفته‌رفته، جای خود را در اروپای شرقی نیز باز کند.
به علاوه، گوریکه چند سالی بود که کار بر روی ترانسدیوسرهای سیم‌پیچ متحرک و دیافراگم‌های mass-loaded را آغاز کرده بود. مواردی که موجب صدایی کنترل‌شده‌تر، با رنج فرکانسی گسترده‌تر و بیس دقیق‌تر می‌شدند و سرانجام در سال ۱۹۵۳، در میکروفون D12، نخستین میکروفون داینامیک کاردیوئید جهان به کار رفتند و فصل جدیدی در جهان میکروفون گشودند.
موفقیت چشمگیر این میکروفون، نه تنها موجب خلق میکروفون‌های دیگری نظیر D20, D25, D30, D36 و D45 شد، بلکه حتی باعث شد که لوگوی کمپانی از سه دایره به سه منحنی قلبی (شبیه به الگوی قطبی کاردیوئید) تغییر کند.
در همین سال ۱۹۵۳، ای‌ کی‌ جی، افزون بر D12، یک برگ برنده‌ی دیگر نیز رو کرد: میکروفون C12. نخستین میکروفون مجهز به ریموت‌ کنترل جهان و نخستین میکروفون خازنی که از امکان تغییر الگوی قطبی بهره‌مند بود. این محصول که به سفارش رادیوی ملی اتریش تولید شد، جای خود را در بزرگترین شرکت‌های تولید‌کننده‌ی ضبط‌ صوت اروپا مانند فیلیپس، گروندیگ، تلفونکن و … باز کرد.
به علاوه، ای‌ کی‌ جی برای سهولت فروش و تولید در کشورهای خارجی، در سال ۱۹۵۵، یک شعبه در آلمان تاسیس نمود.
در این دهه، این شرکت به بازار آمریکای لاتین و آسیا نیز نفوذ کرد و محصولات قابل توجه دیگری نظیر میکروفون داینامیک DX11 را تولید نمود.

اما شاید برای ما هدفون‌دوستان، مهمترین محصول AKG‌ در این دهه، هدفون روی گوش K 50 باشد که در سال ۱۹۵۹ به بازار آمد و از لحاظ تاریخی، هدفون تاثیرگذاری محسوب می‌گردد. نکته‌ی مهم در مورد K 50 این است که در برخی از منابع اینترنتی، از آن به عنوان نخستین هدفون پشت باز جهان یاد می‌شود. در صورتی که سنهایزر HD414 نیز مدعی عنوان نخستین هدفون پشت باز جهان است. تعیین این امر که کدام یک از این مدل‌ها “نخستین” بوده‌اند را به تاریخ‌نگاران می‌سپاریم.

دهه‌‌ی ۶۰
در دهه‌ی ۶۰، ای کی جی به نامی شناخته شده در جهان بدل شده بود و هنگامی که در سال ۱۹۶۴ المپیک زمستانی در وین برگزار شد، از هدفون‌ها و میکروفون‌های این شرکت استفاده شد.
در میانه‌ی این دهه، با محبوبیت روزافزون تلویزیون و کاهش اقبال عمومی نسبت به سینما، AKG‌ تصمیم گرفت تولید تجهیزات سینمایی را متوقف کند و تنها بر تولید تجهیزات صوتی تمرکز کند.
نخستین ماحصل این رویکرد، نخستین میکروفون‌های کاردیوئید Two-Way جهان یعنی D202 و D224 بودند که به انتخاب اول گزارشگران و سخنر‌انان بدل شدند.

افزون بر آن، در همین نیمه‌ی دوم دهه‌ی ۶۰، کمپانی دو مدل استودیویی K141 و K240 را تولید نمود که نسخه‌های به روز شده‌ی آنها، تا همین امروز نیز در استودیوهای سراسر جهان استفاده می‌شود و شاید بتوان K240 را شناخته‌شده‌ترین هدفون‌ تاریخ این شرکت دانست.
در اواخر این دهه‌، AKG یک شعبه در زوریخ و یک شعبه در لندن افتتاح کرد تا کار فروش و پشتیبانی از کالاهایش را آسان‌تر نماید.
از دیگر تولیدات مهم کمپانی در دهه‌ی ۶۰ می‌توان به میکروفون کاندنسر C414، میکروفون D1000 و سیستم میکروفون ماژولار CMS اشاره کرد.

دهه‌ی ۷۰
دهه‌ی ۷۰، سالهای تحول و دگرگونی در شرکت بود.
در آغاز این دهه، یعنی در سال ۱۹۷۰، AKG‌ برای نخستین بار به رکورد فروش سالانه‌ی ۱۹۹ میلیون شیلینگ اتریش یعنی چیزی در حدود ۱۶.۴ میلیون دلار دست یافت. از سوی دیگر، تنها تا میانه‌ی این دهه، ای کی جی ۱۰۰۰ پتنت مختلف را به نام خود ثبت کرده بود که رقمی استثنایی محسوب می‌شود.
با این همه، در سال ۱۹۷۷، ارنست پلس تصمیم گرفت از شرکت جدا شود و یک کمپانی تولید پلاستیک به نام وینا پلکس (Vienna Plex) را به راه بیندازد. وینا پلکس در سال‌های بعد، وظیفه‌ی تولید قطعات پلاستیکی محصولات AKG را بر عهده گرفت.
با جدایی پلس، فیلیپس اتریش و بانک Oesterreichische Laenderbank پا پیش گذاشتند و حدود ۷۵ درصد سهام ای کی جی را خریداری نمودند.
اما این عوامل کوچکترین تاثیر منفی بر روند رو به جلوی شرکت نداشت و در سال ۱۹۷۵، میزان فروش به ۳۵۰ میلیون شیلینگ اتریش برابر با ۲۸.۹ میلیون دلار رسید که از این میزان، حدود ۳۰ درصد، از بازار آلمان به دست آمده بود. به علاوه، تا سال ۱۹۷۷ تعداد کارمندان شرکت به ۸۰۰ نفر و میزان تولید به ۲۰ هزار میکروفون در هفته رسیده بود.
از مهمترین محصولات ای‌ کی‌ جی در دهه‌ی هفتاد، می‌توان به نخستین یونیت ریورب استودیویی پرتابل جهان یعنی مدل BX20 که حاصل ۹ سال کار مداوم بود، هدفون‌ وایرلس نه‌چندان موفق Libero که در نوع خود بسیار پیشرو محسوب می‌شد، هدفون مشهور K 340 که از یک درایور داینامیک و یک درایور الکتریت برخوردار بود، اشاره کرد.
به علاوه، در این دهه، شرکت شروع به تولید فونو کارتریج نیز نمود.

دهه‌ی ۸۰ و ۹۰
در ادامه‌ی این داستان، به متلاطم‌ترین و پر افت‌وخیزترین دهه‌های ای‌ کی جی یعنی دو دهه‌ی هشتاد و نود می‌رسیم.
در دهه‌ی ۸۰، هفتاد و پنج درصد از سهام ای‌ کی‌ جی در بازار بورس وین عرضه شد و ۲۵ درصد در دست گوریکه ماند.
از سوی دیگر، گوریکه و سایر سهام‌داران، تصمیم گرفتند قدرت خود در بازار را به حداکثر برسانند. پس به شکلی دیوانه‌وار شروع به خرید بخشی از سهام و یا تمام سهام کمپانی‌های تولید‌کننده‌ی تجهیزات صوتی و افزایش شعبه‌های خود در سراسر جهان نمودند. خرید کمپانی‌هایی نظیر Ursa Major, Edge Technology, Orban, dbx Professional, CeoTronics و AMEK Technology Group و به راه اندازی شعبه در هند، ژاپن، آمریکا، فرانسه و …، در همین راستا بود.
اما این گسترش ظاهری، تاوان سنگینی برای AKG در پی داشت. در سال ۱۹۹۳، این شرکت برای نخستین بار اعلام کرد که دچار ضرر شده است و سهام‌داران، به سرعت به دنبال یک شریک تجاری گشتند که جلوی ضرر را بگیرند. شریک مورد نظر، Harman International Industries بود. هارمن در قدم اول، در سپتامبر ۱۹۹۳، ۷۶ درصد سهام و چند ماه بعد، ۲۴ درصد باقیمانده را خریداری نمود و به این شکل، مالک AKG شد.
هارمن، سهام ای کی جی را از بازار بورس خارج نمود، شعبه‌های ژاپن، هند و انگلیس را تعطیل کرد و برخی از شرکت‌های زیر شاخه مانند CeoTronics را فروخت. اما مرکز تحقیق، توسعه، بازاریابی و تولید همچنان در وین باقی ماند.
در سال ۱۹۹۴، کمی پس از انتقال مالکیت شرکت، رودلف گوریکه در سن ۸۷ سالگی درگذشت.

اما همه‌ی داستان AKG‌ در این دو دهه به مسائل مالی و شکست‌های تجاری خلاصه نمی‌شود و این سال‌ها، از حیث تولید، سال‌های بسیار مهمی در تاریخچه‌ی این کمپانی هستند.
نخستین محصول مهم شرکت در دهه‌ی ۸۰، هدفون مانیتورینگ نیمه‌باز K 240DF بود. دو سال بعد هدفون K 280 و یک سال بعد، یعنی در سال ۱۹۸۸ مدل پشت بسته‌ی K 270 به بازار آمد که همگی از هدفون‌های اثرگذار دهه‌ی هشتاد محسوب می‌شدند و مقدمه‌ای برای تولد یکی از مهمترین دستاوردهای تاریخ هدفون‌سازی بودند: هدفونی داینامیک با نام K1000.
اواخر دهه‌ی ۸۰ و در سالهای بلندپروازی‌های جاه‌طلبانه کمپانی بود که مهندسان شروع به کار بر روی بهترین هدفونی که توان ساخت آن را داشتند نمودند. هدفونی که طبق گفته‌ی سازندگانش، هیچ حدی برای قیمت آن تعیین نشده بود و اولویت فقط و فقط با کیفیت بود.
و حقیقتاً هم هنگامی که در سال ۱۹۸۹، مدل K1000 به بازار آمد، تافته‌ی جدا بافته بود. هدفونی پشت باز با طراحی بسیار خاص و بدیع و قیمتی در حدود ۱۲۰۰ دلار که در بالاترین سطح کیفی ممکن قرار می‌گرفت و حتی همین امروز نیز از بسیاری جهات، جزو برترین هدفون‌های جهان محسوب می‌شود و کلکسیون‌دارها و هدفون‌دوستان بسیاری به دنبال آن هستند.
دهه‌ی ۹۰ که با محصولاتی نظیر K1000 آغاز شده بود، با محصولات دیگری نظیر نخستین میکروفون‌های وایرلس شرکت یعنی WMS100 و WMS900، میکروفون CK77 که کوچکترین میکروفون دو دیافراگمه‌ی زمان بود، هدفون‌های اینفرارد و… ادامه پیدا کرد.
به علاوه، از مهمترین اقدامات ای کی جی پس از انتقال مالکیت به هارمن، آغاز به تولید میکروفون‌های ارزان‌قیمت‌تر بود. میکروفون‌های سری Emotion که به نسبت محصولات گران‌قیمت شرکت، بسیار خوش‌قیمت قلمداد می‌شدند و به انتخاب اول بسیاری از موزیسین‌های تازه‌کار بدل شدند.

دهه‌ی ۲۰۰۰
با گسترش تکنولوژی دیجیتال و افزایش روزمره‌ی تعداد استودیوهای خانگی، استقبال کاربران از محصولات اقتصادی‌تر ای‌ کی‌ جی نیز فزونی گرفت.
به علاوه، AKG شروع به ساخت میکروفون برای شرکت‌های تولیدکننده‌ی تلفن‌های همراه نمود و سود بسیار خوبی از این بخش کسب کرد.
اما برای ما، مهمترین محصول این شرکت در این دهه، بدون شک هدفون ۴۵۰ دلاری K701 بود.
K701 که در اواخر سال ۲۰۰۵ به جهان هدفون وارد شد، در کنار هدفون‌هایی نظیر سنهایزر HD600/650 و بیرداینامیک DT880، تا چند سال پیشتاز بلامنازع جهان هدفون‌های داینامیک بود و ساونداستیج استثنایی، دقت بی‌رقیب و تفکیک و رزولوشن بی‌نظیر آن، برخی از کارشناسان مجلات و وبسایت‌های معتبر مانند Stereophile را وادار کرد که آن را به عنوان برترین هدفون جهان قلمداد کنند.
K701 در سال‌های بعد با تغییراتی اندک و تحت عناوین مختلف مثل K702، K712، K7XX و … نیز تولید شد، همچنان از ارزش خرید بسیار بالایی برخوردار است.

دهه‌ی ۲۰۱۰
سرانجام به سال‌های پایانی کار این شرکت بزرگ می‌رسیم. دهه‌ای که نیمه‌ی نخست خوبی داشت، اما نیمه‌ی دوم آن به هیچ‌وجه چنین نبود.
دهه‌ی آخر کار AKG با موفقیت آغاز شد. کسب جایزه‌ی Technical Grammy 2010 دستاورد کوچکی نبود.
علاوه بر آن، در همین سال ۲۰۱۰، شرکت همکاری با کویینسی جونز (Quincy Jones) را آغاز کرد و محصولات بسیار موفقی به‌خصوص مدل دوست‌داشتنی Q701 را به بازار روانه کرد.
یک سال بعد و در جریان نمایشگاه IFA 2011، از ایرفون ۱۳۰۰ دلاری K3003 رونمایی شد. ایرفونی که در آن زمان بسیار گران‌قیمت محسوب می‌شد و با این وجود، سیلی از تمجید و تحسین را به سوی مهندسان و طراحانش روانه ساخت.
در سال بعد، تیستو (Tiësto) نیز شروع به همکاری با این کمپانی نمود و حاصل کار، چند هدفون دی‌جی محبوب از سری Tiësto بود.

سال ۲۰۱۳، AKG‌ آخرین هدفون مهم خود را تولید کرد: پرچمداری ۱۵۰۰ دلاری به نام K812.
پرچمداری که شاید بسیار دیر از راه رسیده بود و به رغم توانایی‌های فنی خود، نتوانست آنطور که باید و شاید توجه‌ها را به خود جلب کند و با رقبای قدرتمند خود در بازار مقابله کند.
در نهایت، به سال ۲۰۱۷ و پایان داستان ای کی جی می‌رسیم. در این سال، با وخیم‌تر شدن اوضاع اقتصادی کمپانی، هارمن کارخانه‌ی ای کی جی در وین را تعطیل کرد و کمی بعد نیز سامسونگ، هارمن را خریداری کرد و در نتیجه، ای کی جی را نیز از آن خود کرد. مقر اصلی شرکت به کالیفرنیا و خط تولید اکثر محصولات به چین منتقل شد.

در یکی-دو سالی که از خرید هارمن توسط سامسونگ می‌گذرد، محصولات متعددی با برند تجاری AKG به بازار روانه شده است. از ایرفون با کیفیت N5005‌ گرفته تا هدفون بلوتوث دوست داشتنی Y500 Wireless. اما در واقع، این محصولات نشان چندانی از عظمت سال‌های اوج این غول اتریشی ندارند و اکثر قریب به یقین آنها محصولاتی متوسط و کم‌رمق هستند. البته شاید برای قضاوت زود باشد و طی سال‌های آینده ما شاهد اوج‌گیری دوباره‌ی این شرکت باشیم. پس بهتر است فعلاً صبر کنیم و چشم به قدم‌های این پیرمرد پر تجربه بدوزیم.